Denizli Yöresel Giysileri - Kıyafetleri


Denizli'nin çeşitli yörelerinde giyimde farklılıklar görülür,kadın giysilerinde görülen bazı özellikler: Acıpayam, Tavas ve Çameli yöresinin günümüzdeki kadın giysileri arasında fazla farklılık yoktur.

Kadınlar genel olarak geniş ve paçaları golf tipi, lastikli şalvar giyerler. Üst giysiler dizlere kadar uzayan bazıları parçalı, bazıları yekpare biçimde “fistanlar” dır.

Başa genellikle ön tarafına sarı pul paralar dizilmiş fesler giyilir. Fes üzerine bir örtü bağlanır. Giysiler renk renk kumaşlardan yapılır. Baş örtüleri deç beyaz veya renkli kreplerdir.

Güney, Buldan yöresi kadın giysilerinde topuklara kadar uzayan “fistan” lardan ibarettir. Ayrıca “peştamal” denen bir örtü bele sarılır. Özellikle giyilen peştemaller pamukludan yapılmış, çizgili ve renk renktir.

Düğün derneklerinde kullanılanlar ise ipekten yapılmış, renkli ve düz desenlidir. Yine aynı yöre köylerinde kadınlar kat kat çeşitli kumaşlardan yapılmış topuğa kadar uzayan şalvar da giyerler. Peştamal ve fistan üzerine renkli veya düz üstlükte kullanılır.

Bu üstlüklere “Buldan üstlüğü” denir. Çal, Çivril yöresi giysileri Tavas Yöresini uyarsa da bazı farklılıkları vardır. Köylerde genellikle renkli kumaşlardan üç etek adı verilen fistan, şalvar ve pullarla süslü fes giyerler.

Denizli yöresine ait erkek kıyafetleri



1- Kozalı Fes
2- Oyalı Poşu
3- Kabalak
4- Boyun Bağı (Dolak)
5- Gömlek Alayke (Mintan)
6- Kuskun
7– Şalvar
8- Kartal Kanat Kolsuz Cepken
9- Potur
10- Kuşak
11- Kolan
12- Silahlık
13- Oyalı Mendil
14- Körüklü Çizme

Denizli'de Dügün Adetleri

Dügün günü gelin alındıkdan sonra gelin mutlaka dügün töreninden önce çınar meydanı denilen yere götürülür eger zaman müsaitse çogu Pamukkaye gider.

Dügün gecesi denizlide yatsı güveysi dedikleri adet vardır yerel dügün veya nikah yapanlar bunu hala yaşatır.Yatsı ezanında damat abdesti aldırılıp arkadaşları tarafından camiiye götürülür.Bu sırada evde oglan evindeki büyüklerden 1-2 kişiyle(bunlarda gelinin ablası.yengesi.teyze veya halası olur) gelin kendi evine getirilir ve abdesti aldırılıp son nasihatler verilir.Damat eve gelince gelin kocasını kapıda karşılar.Damatla beraber dini nikah için hoca getirilir.Ve daha önce kıyılmış bile olsa nikah tazelenir.Ondan sonra gelin ve damat yanlız bırakılır.

Sabah gelin çok gec olmamak kaydıyla kayınvalidesin evine el öpmeye gider giderken kayınvalidesine genellikle yatak örtüsü takımı veyabaşka bir hediye götürür.Bazı ailelerde gelin hazırlar bazılarında zaten gelin geldiginde sofra hazır olur ve kahvaltı yapılır.Kahveyi gelin yapar vebunu karşılıgında kayınpederinden para, bilezik, altın gibi bir hediye alır.Ogünün akşamı gelin gelinligini giyerek kendi ana babasının evine el öpmeye gider.Onlarda tüm aile ferdlerinin kullana bilecegi bir hediye verirler.

Dügünden kendilerince uygun bir süre sonra yüzacımı denilen misafir kabul günleri yapılır.İsteyen hem erkek hem kız evini aynı günlerde isteyen farklı günlerde davet eder ve gelin her gün gelinligini giyip sacını yaptırır.Bu genelde bir hafta sürer.Bu ziyaret sırasında yeni evli birgelin de ziyarete gelirse oda gelinligini getirip orda giyer.

Düğünün pazar günkü bölümünde yapılan gelin çıkarma gününde ise ilk olarak kız evinden gelin tarafından erkek evine siniler taşınarak tepsilerde kuruyemiş götürülüyor.

Köyün genç kızları tarafından oluşturulan topluluklarda ayrıca ufak çeyiz eşyaları da başların üzerinden alınarak damat evine götürülerek karşılık veriliyor. Daha sonra damat ve sağdıç dualar ile oğlan evinden alınarak köy meydanında bulunan camide duası yapılıyor. Cami yanına serilen kilim ile dua öncesi para toplanıyor. Toplanan paralar ise çocuklara atılıyor. Damat, sağdıcı ile birlikte evine giderken köy halkı ise gelin evine giderek yine dualar ile gelini evinden uğurluyor.

Gelin, takı merasimi sonrası araba ile gezdirilerek oğlan evine getiriliyor. Damat, gelini arabadan indirmeden önce gelinin kucağına bebek veriliyor ve öptürülüyor. Gelin, arabadan inerken ise ayağının altına ekmek saçı konularak bereket getirmesi dileği tutuluyor. Daha sonra gelin ve damat evin yüksek bir yerine çıkarak üç defa düğüne gelen misafirlerini selamlıyor.

Düğünün dördüncü gününde ise yine köye has adetlerden olan Duvak Dedesi ziyaret ediliyor. Artık evine yerleşen gelinin yeni evinde "duvak kınası" eğlencesi düzenleniyor. Gelin yöre kıyafeti olan duvak elbisesi ile misafirlerini karşılar ve eğlenceye katılıyor. Gelin ve arkadaşları davullar ile köyün dışında bulanan duvak dedeye doğru yol alırken bu sırada ise eline aldığı bardaktan (ibrik) geçtiği yerlere su döküyor.

Denizli yöresel kadın kıyafetleri



1- Turalı Fes
2- Çitme
3- Yemeni
4- Tül Al Cala
5- Dolak (Boyun Bağı)
6- Tomak Zülüf
7 – Göynek (Börümcek)
8- Üçetek
9- Şalvar
10- Önlük
11- Yün Çorap
12- Patik
13- Çarık – Kundura

Alıntıdır.

Eline sağlık

CR Codeman Goemon